- Sanayide verimlilik ve reel birim ücret maliyeti makası açılmaya devam ediyor: Son 11 yılın en büyük farkı yaşanıyor!
- Verimlilik artarken reel birim ücretler düşüyor, uçurum büyüyor!
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı (SBB) tarafından düzenli olarak hesaplanıp yayımlanan Sanayide Birim Ücret Endeksi 15 Mart 2021 tarihinde güncellenip yayımlandı. SBB verilerine göre verimlilik ve reel birim ücret maliyeti makası açılmaya devam ediyor. İşçiler daha fazla üretirken daha az pay almaya devam ediyor.
Araştırma bültenini PDF olarak görüntülemek için buraya tıklayınız.
2009 1. çeyreğinden beri açılma eğiliminde olan makas son 11 yıldaki ikinci en büyük düşüşünü yaşıyor. 2009 1. çeyreğinde 100 olan saatlik verim endeksi 2020 son çeyreğinde 166,6’ya yükselirken, 2009 1. çeyreğinde 100 olan reel birim ücret endeksi (TL cinsinden) 2020 son çeyrekte 78,8’e gerildi. Diğer bir deyişle 2009 1. çeyreğinden bu yana verimlilik 66,6 puan artarken birim reel ücret maliyetleri 22,2 puan azaldı. Verimlilik artışında rağmen 2020 4. çeyreğinde yaşanan bu düşüş ile reel birim ücret maliyetleri 2009 yılındaki düzeyinin neredeyse dörtte biri kadar düşmüş oldu.
Grafik: Çeyreklik Sanayide Saatlik İşgücü Verimi ve Reel Birim Ücret Endeksi (2009-2020) (2009:100)
Verimlilik ve reel birim ücret arasında makasın düzenli olarak açıldığı görülüyor. Bu açılmayı hem toplamda hem de çeyreklik bazda izlemek mümkün. 2016 3. çeyrek dışında reel birim ücret düzeyleri 2009 seviyesinin altında gerçekleşti. 2020 son çeyrekte yaşanan düşüş son 11 yıldaki ikinci en düşük düzey olarak karşımıza çıkıyor. 2009 yılında birim reel ücret ve verimliliği başa baş kabul ettiğimizde aradaki makas 88 puan açılmış oldu. Böylece işgücü verimliliği artarken işgücü maliyetleri düşmüş oldu.
Tablo: Çeyreklik Sanayide Saatlik İşgücü Verimi ve Reel Birim Ücret Endeksi (2009-2020) (2009:100)
Metodolojik Not: Sanayide saatlik reel birim ücret ve verimliliği gösteren endeks, TÜİK tarafından açıklanan Üç Aylık Sanayi İşgücü Girdi Göstergeleri, Üç Aylık İşgücü Maliyeti Endeksi, Sanayi Üretim Endeksi ve Tüketici Fiyatları Endeksi kullanılarak SBB tarafından yıllık ve çeyreklik olarak hesaplanıyor.
Saatlik işgücü verimi endeksi üretim endeksinin çalışılan saat endeksine bölümüdür. Böylece üretim miktarına bağlı olarak çalışılan saat başı verimlilik bulunmaktadır.
Reel birim ücret işçilerin çalıştığı saat başına aldığı ücreti ifade etmektedir. Reel birim ücret endeksi nominal birim ücret endeksinin TÜFE endeksine bölünmesiyle elde edilmektedir. Nominal birim ücret endeksi ise saatlik işgücü maliyetinin saatlik işgücü verimine bölünmesi ile hesaplanmaktadır.
SBB verileri 2015:100 bazlı olarak yayımlanıyor. Bu bültende yer alan veriler DİSK-AR tarafından 2009 1. çeyrek 100 baz alınarak yeniden hesaplanmıştır.