Mahkeme TÜİK’in enflasyon verilerinin açıklanmasına karar verdi!

Halkın bilgi alma hakkını tekrar hatırlatıyoruz!

Mahkeme TÜİK’in enflasyon verilerinin açıklanmasına karar verdi!

  • Mahkeme kararı kesinleşti.
  • Ancak TÜİK iki yıldır kararı uygulamıyor!
  • Savcılık yargı kararlarını uygulamayan TÜİK’e kol kanat germiş durumda.

Son günlerde kamuoyunda, TÜİK’in enflasyon verilerini açıklamamasıyla ilgili açılan davalar tekrar gündeme geliyor. Bu vesileyle, TÜİK’in enflasyon verilerini kamuoyundan gizlemesine karşı daha önce Konfederasyonumuz DİSK tarafından açılan davayı ve bu davada verilen ve kesinleşen yargı kararını kamuoyunun dikkatine bir kez daha sunma gereği duyuyoruz.

DİSK, TÜİK’in enflasyona esas ortalama madde fiyat listesini yayımlamaktan vazgeçmesi üzerine açtığı davayı kazandı.  DİSK’in açtığı davada Ankara 6. İdare Mahkemesi 31 Mart 2023 tarihli 2022/2383 Esas ve 2023/700 sayılı Kararı’yla enflasyona esas teşkil eden verilerin açıklanmasının TÜİK’in görevi olduğuna karar verdi.

Ankara 6. İdare Mahkemesinin Kararı:

https://arastirma.disk.org.tr/wp-content/uploads/2024/06/2-Ankara-6-Idare-Karar-Istatistik-Kurumu-1.pdf

Mahkemenin kararı istinaf aşamasından geçerek kesinleşti.

Ankara Bölge İdare Mahkemesi 12. Dava Dairesi  (İstinaf) Onama Kararı 2023/1341

https://arastirma.disk.org.tr/wp-content/uploads/2024/06/3-TUIK-Istinaf-Karar_6754667901752839137-1.pdf

Bu kesinleşmiş yargı kararına rağmen TÜİK madde sepeti fiyat listesini iki yıldır açıklamıyor.

TÜİK’in kesinleşmiş yargı kararlarına, Anayasa ve yasaların bağlayıcı hükümlerine rağmen verileri karartmaya devam etmesi üzerine DİSK 2 Haziran 2024’te TÜİK Başkanı ve Başkan Yardımcıları hakkında yargı kararlarını uygulamamalarını ve bu karara rağmen görevlerini yerine getirmemeleri sebebiyle suç duyurusunda bulundu.

Ancak bu başvuru üzerine savcılık bir hukuk garabetine imza attı. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı Memur Soruşturmaları Bürosu jet hızıyla (dört gün içinde) verdiği 6 Haziran 2024 tarih ve 2024/85912 sayılı Kararı’yla TÜİK Başkan ve Başkan Yardımcıları hakkında başvurumuzu işleme dahi koymadan reddetti.

Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerinin kararlarına uymamak suçtur. Anayasa’nın 138. maddesi gereği, yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez. İdare mahkemesi kararı çok açık bir şekilde verilerin paylaşılması gerektiğini belirtmiştir.

İdarenin yargı kararlarına uygun hareket etmesi ve kararların gereklerini değiştirilmeden ve gecikmeksizin yerine getirmek zorunda olması, Anayasanın 2. maddesinde “Cumhuriyetin Nitelikleri” arasında sayılan “Hukuk Devleti” ilkesinin bir gereğidir. 

Bu nedenle bir yargı kararını aynen ve gecikmeksizin uygulamaktan başka bir seçeneği olmayan idarelerin yargı kararlarına uymaması, karar gereklerine göre işlem ve eylemde bulunmaması ya da biçimsel nitelikte uygulamalarla yargı kararlarını etkisiz ve geçersiz kılması söz konusu olamaz. Bu durumda; Anayasanın ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun yukarıda yer verilen hükümleri uyarınca yargı kararlarının yerine getirilmesi gerekmektedir.

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığın hukuksuz işleme koymama kararı, TÜİK’in madde sepeti ve ortalama madde fiyatlarına ilişkin veri setini açıklama yükümlülüğünü ortadan kaldırmamaktadır. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurumları keyfi olarak hareket edemez. Anayasa ve yasalar gereği mahkeme kararlarını gecikmesizin yerine getirmek zorundadırlar. 

Not: Aşağıda DİSK’in TÜİK’e açtığı ve kazandığı davaların bir dökümü yer alıyor.

DİSK’in TÜİK’e Açtığı ve Kazandığı Davanın Ayrıntılı Dökümü

1- DİSK’in TÜİK’e karşı enflasyon verisi mücadelesinin kronolojisi

2- DİSK-AR’ın bilgi edinme başvurusuna TÜİK tarafından 23 Haziran 2022’de verilen yanıt

3- Ankara 6. İdare Mahkemesi’nin 31 Mart 2023 tarihli, 2022/2383 Esas ve 2023/700 numaralı Kararı

4- TÜİK’in 6. İdare Mahkemesi kararını istinaf etmesinin ardından Ankara Bölge İdare Mahkemesi’nin verdiği 15 Eylül 2023 tarihli, 2023/1058 Esas ve 2023/1341 numaralı Kararı

5- TÜİK’in “kanun yararına bozma” başvurusu üzerine Danıştay Başsavcılığı’nca verilen 15 Mart 2024 tarihli, 2024/201 Esas No’lu Karar

6- TÜİK’in Adalet Bakanlığı’na karşı açtığı davada Ankara 13. İdare Mahkemesi’nin 10 Ocak 2024 tarihli, 2023/1430 Esas ve 2024/58 numaralı Kararı

7- Kesinleşen dava kararı üzerine DİSK’in bilgi talebine TÜİK tarafından 2 Mayıs 2024’te verilen yanıt

8- DİSK’in 10 Mayıs 2024’te yaptığı Kamu Denetçiliği Kurumu’na TÜİK hakkındaki şikayet başvurusu

9- DİSK’in 2 Haziran 2024’te yaptığı TÜİK Başkanı ve Başkan Yardımcıları hakkındaki suç duyurusu

10- DİSK’in TÜİK yöneticileri hakkındaki suç duyurusuna Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı Memur Suçları Soruşturma Bürosu’nun 6 Haziran 2023 tarihli ve 2024/85912 sayılı Kararı